KEDİ GRİBİ: Kedi Herpes Virus Enfeksiyonu Nedir?

Herpes virüs enfeksiyonu, Feline Herpes virüs Tip-1’in (FHV-1) sebebiyle ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalıktır. Virüs her yaşta kediye bulaşabilir ve hem evcil hem de sokak kedilerinde görülebilirler. Diğer tüm virüsler gibi bu virüs türü de kendine özgüdür. Kedilerde üst solunum yolu rahatsızlığı ve göz çevresindeki dokuların, göz kapaklarının ve göz kapağı iç kısmının iltihaplanması belirti ve neden olarak gözlemlenebilir.

 

Kedilerde herpes virüsü enfektesi Nasıl olur?

Kedilerde de bulaşıcı virüslerin yayılması, biz insanlardaki ile hemen hemen aynıdır. Kedilerde virüs yayılması, virüsle doğrudan temas yoluyla enfekte olur. Enfekte olmuş başka bi kedinin solunum, tükürük veya gözlerinden gelen akıntılarla yayılır. Bir kedi, enfekte olmmuş bir kediden ya da enfekte kedinin temas ettiği cansız nesnelerden (oyuncak, kıyafet vb. diğer eşyalar) temasla, bu bulaşıcı hastalığa yakalanabilir.

 

Kedilerde Herpes virüs ne kadar sürede bulaşıcı hale gelir?

Kediler FVR ile enfekte olduklarında, 2 ile 5 gün arasında virüsün kuluçka dönemi vardır. Bu kuluçka döneminde de herpes virüs bulaşıcı özelliğindedir. Ve kedilerde semptomları gözlemlenmeye başlanır ancak genellikle semptomlar ortaya çıktığında aktif olan enfeksiyon 10-20 gün yaşayabilir.

Bu virüs ile enfekte olmuş tüm kediler, bu virüsün taşıyıcısıdır. Çoğu durumda, virüs gizli olarak kedinin vücudunda saklanmasıdır. Aktif olmadan, hayatta kalarak, kediler bu virüsü saklamaya devam ederler. Stres ya da hastalık gibi durumlarla tekrar etkinleşir ve virüs tekrar bulaşıcı haline geri döner. Herpes virüs tekrar aktif hale geldiğinde, kedide üst solunum yolu belirtileri gözlemlenmeye başlanabilir. Ancak, tekrar aktifleşen herpes virüse sahip olan tüm kedilerde semptomlar gözlemlenmez.  Virüsü aktif olarak saçan tüm kediler, diğer tüm kediler için risk oluşturur.

 

Virüs dış ortamda ne kadar süre hayatta kalır?

Enfekte olmuş bir kediden dış ortama tükürük vb. yolla sıçrayan virüsler, nemli oldukları sürece hayatta kalabilirler. Neyse ki, bu ıslak salgılar oldukça kısa bir sürede kurur ve virüs bu şartlarda yaşamına devam edemez. Ellere ya da diğer cilt yüzeylerine bulaşan salgılar yaklaşık yarım saat gibi bir süre hayatta kalabilirken, cansız nesnelere bulaşan salgılar (battaniye, oyuncaklar, halılar, temizlik bezleri, çöp kutuları, su ya da mama kapları vb.) yaklaşık olarak 18 saate kadar bulaşıcı olmaya devam ederler. Fakat normal durumlar cercevesinde salgılar hızlıca kurur ve enfeksiyon ölür.

 

Herpes Virüs Nasıl Yok Edilir?

Dezenfeksiyon sistemleriyle virüs rahatça ve kolaylıkla yok edilebilir. Virüsün bulaştığı tüm yüzeyler özenle temizlenmelidir. Çamaşır suyu ile dezenfeksiyon oldukça etkili olacaktır. Virüsle temas etmiş tüm nesneler 5 dk süre ile çamaşır suyuna batırılmalıdır. Battaniye ve kıyafet gibi eşyalar, çamaşır makinesinde sıcak su ve çamaşır suyu ile normal yıkamada yıkanarak virüsten kurtulunabilir.  Çamaşır suyu kullanımına uygun olmayan eşya ve nesnelerde, bol sabun ve su ile iyice yıkanarak dekontamine edilebilir. Döşemeli mobilyalar, ilgili temizlik malzemeleri ile temizlenebilir ancak bir kedi tarafından kontamine olmuş bir mobilya bir süre için virüs kaynağı olarak hizmet eder.

Enfekte bir kedi ile haşır neşir olduktan sonra mutlaka eller bol su ve sabun ile yıkanıp (tırnak içlerinin derin temizliği sağlanarak) ardından alkol bazlı el dezenfeksiyonu kullanarak iyice dezenfekte edilmelidir.

 

Herpes Virüs enfeksiyonu için en çok hangi kediler risk altındadır?

Tüm kediler herpes virüs ile enfekte olabilir ancak, enfeksiyon için bebek kediler ve kronik rahatsızlığı olanlar daha büyük risk  altındadırlar. Pasif virüs taşıyıcı olan gebe kedilerin yavruları doğumdan sonra enfekte olabilirler. Bu yavru kedilerde semptomlar genellikle doğumdan birkaç hafta sonra gözlemlenebilir ve enfeksiyon ciddi sonuçlara yol açabilir.

 

Herpes Virüs enfeksiyonunun klinik belirtileri nelerdir?

Herpes Virüs için genel belirtiler; burun, boğaz ve göz akıntısı, hapşırma, burun tıkanıklığı, aşırı göz kırpma, şaşılık ve berrak ya da kalın sulu sarı ve yeşil renkte gözlemlenen iltihaplı göz akıntısı denilebilir. Bu virüs ayrıca kornea ülserine neden olabilir. Kronik ve şiddetli olan enfeksiyon durumlarında kornea yaralarına ve göz kuruluğuna neden olabilir. Diğer spesifik olmayan semptomlar ateş, yorgunluk (uyuşuk ve yavaş hareketlerle gözlemlenebilir.) iştahsızlık gibi durumlardır.

 

Herpes Virüs  nasıl teşhis edilir?

Birkaç farklı enfeksiyon türü, kedilerde üst solunum yolu hastalıklarına neden olabilir. Bu virüsün teşhisinde ilk gözlemlenen durum, kedinin kornea enfeksiyonunun gözlemlenebilmesidir. Öncelikle kedinin tıbbı geçmişi, fizik muayene bulgularıyla veteriner hekim tarafından teşhis edilir. Kedinin gözyaşı durumunu değerlendirebilmek için veteriner hekim Schirmer gözyaşı testi uygulamasıyla, virüsün varlığını teşhiste etkili dayanaklardan destek isteyebilir.

Herpes virüs partiküllerinin tanımlaması için, burun, göz ve boğazdan akıntı örnekleri alınabilir. Ancak virüs pasif halde kedide beklemedeyse, teşhisi fiziki muayene ya da testlerle teşhis etmek oldukça zordur.

Herpes Virüs Enfeksiyonunun Tedavisi Nedir?

FVR’nin neden olduğu komplike olmayan bir enfeksiyon durumunda kediler genellikle semptomatik olarak tedavi edilir. Tedavi, veteriner hekimin teşhisine ve kedinin gösterdiği spesifik belirtilere göre şekillenir.

Gözlerdeki akıntı durumları, göz ilaçları ile tedavi edilir. Gözlerde oluşabilecek kalıcı hasarların önüne geçmek adına agresif olarak uygulanacak bir tedavi yöntemi oldukça önemlidir. Antibiyotikler yavru kedilerde, bakteriyel enfeksiyonların hastalığı komplike hale getirmesini önlemek için sıklıkla veteriner hekimler tarafından reçete edilir. Haplar, yemek borusunda ciddi hasarlara yol açabilecekleri için, ilaçlar sıvı formda uygulama gerektirir. Hap kullanılması gerekiyorsa üzeri kapatılmalı ve sonrasında en az 6 ml su verilmelidir.  Mutlaka ve mutlaka veteriner hekiminizin uygulayacağı tedavilere uymak ve onların bilgisi dışında hareket etmemek, kedinizin sağlığı için çok önemlidir.

 

Evdeki diğer kediler enfeksiyon riski altında mı?

Akut FVR enfeksiyonu olan bir kedi, kuluçka döneminde ve semptomların ortaya çıkmasından sonraki üç haftaya kadar diğer kedilere bulaşabilir. Taşıyıcı olan bir kedi her zaman diğer kedilere bulaştırabilir. Aşılanmamış, genç veya altta yatan kronik sorunları olan kedilerde enfeksiyon riski artar. Yeterince aşılanmış yetişkin kedilerde muhtemelen sadece hafif bir hastalık vakası gelişir ve bu durum tedavi olmaksızın düzelebilir. Etkilenen kediler, hastalığın daha fazla yayılmasını önlemek için diğer kedilerden izole edilmelidir. Herhangi bir bulaşıcı hastalığın bulaşmasını en aza indirmek için yeni bir kediyi evinizdeki diğer kedilerden en az bir ila iki hafta izole etmek her zaman ihtiyatlı bir davranıştır.

 

Ailem risk altında mı?

Kedilerde herpes virüs neden olduğu bulaşıcı hastalıklar yalnızca kedilerde bulaşıcıdır. Ancak bazı durumlarda üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan bakteriyel enfeksiyonlar olabilir. Bu tip durumlardan kendinizi korumak için bol su ve sabunla ellerin hijyeni önemlidir. Kediniz hastaysa, ailenizden herhangi biri solunum yolu enfeksiyonu belirtileri geliştirirse aile hekiminize danışın.

 

Herpes Virüsün sebep olduğu Hastalıkları Önlemenin Yolları

Kedilerde bu hastalığı önlemenin en önemli yolu aşılamadır ancak VR aşısı, kediniz virüse maruz kalırsa enfeksiyonun oluşmasını tamamen engellemez. Enfeksiyonun şiddetinin önemli ölçüde azaltarak, hastalığın hafif belirtilerle atlatılmasını sağlar. Bu virüslere karşı katı bağışıklık uzun vadeli değildir ve yüksek dozda virüse maruz bırakılarak üstesinden gelinebilir. Bu nedenle, FVR aşısının düzenli olarak desteklenmesi gerekmektedir. Veteriner hekiminiz, kediniz için yaşam tarzına ve hastalık riskine göre önerilen takviye programı hakkında size tavsiyede bulunacaktır.

Kedi aşıları hakkında daha fazla bilgi sahibi olun.